W niniejszym numerze zamieszczamy szczegółowe informacje dotyczące obserwacji planet, które będzie można podziwiać w październiku w drugiej połowie nocy, aż do świtu. Dodatkowo, chcąc zachęcić do pogłębiania swojej wiedzy astronomicznej, dla naszych czytelników przygotowaliśmy z redaktorem naczelnym miesięcznika ASTRONOMIA Piotrem Brychem interesujące nagrody. Każdy, kto wyśle mail na adres redakcja@astronomia.media.pl z tematem „CWINT – Patrząc w NIEBO” i poda swój adres otrzyma bezpłatnie jeden numer czasopisma ASTRONOMIA – zachęcamy – jest to kopalnia wiedzy i informacji bardzo przydatnych miłosnikom astronomii. Zamieszczamy również materiał dotyczący „naszej polskiej specjalnosci” łazików marsjańskich, przygotowany przez zespół studentów „Legendary Rover Team” z Politechniki Rzeszowskiej. U nas na CWINT OPEN DAYS ASTROSHOW gościli studenci z grupy Continuum z Uniwersytetu Wrocławskiego, ich łazik cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Więcej informacji i zdjęć o obydwóch zespołach można znaleźć na naszej stronie internetowej. Jesteśmy z nimi umówieni na spotkanie u nas podczas kolejnych pikników edukacyjno-naukowych. Niech sukcesy tych młodych ludzi dopinguja nas do rozwijania i pogłebiania własnych zainteresowań i patrzmy w NIEBO!
Piotr Duczmal – CWINT
LEGENDARY
Jestesmy zespołem, który skonstruował łacznie 3 łaziki marsjanskie na zawody University Rover Challenge. W 2013 roku zajelismy 7 miejsce, w 2014 – 3 miejsce, az w koncu w 2015 roku udało nam sie zwyciezyc. W skład zespołu wchodza studenci studiów inzynierskich oraz magisterskich róznych wydziałów Politechniki Rzeszowskiej: Wydziału Budowy Maszyn i Lotnictwa, Wydziału Elektrotechniki i Informatyki oraz Wydziału Chemii.
W skład zespołu, który zbudował zwycieskiego łazika Legendary III wchodzi łacznie 23 osoby. Ze wzgledów logistycznych w USA ekipa musiała byc reprezentowana przez niewielka 8 – osobowa reprezentacje. Budowa ostatniego, zwycieskiego łazika potrwała około 10 miesiecy. Stworzenie takiego pojazdu nie byłoby mozliwe bez doswiadczenia wyniesionego z poprzednich edycji zawodów – wystarczy porównac dwa poprzednie łaziki z najnowszym.
Do budowy łazika uzywalismy lekkich i stosunkowo mocnych materiałów. Rama oraz zawieszenie wykonane jest z duraluminium, wieksze powierzchnie (dolna i górna płyta łazika, boki) wykonalismy z kompozytu. Do elementów nie przenoszacych duzych obciazen zastosowalismy technologie druku 3D (z materiału ABS oraz PLA).
Pojazd, który zbudowalismy musi spełniac pewne kryteria okreslone regulaminem i własnymi doswiadczeniami wyniesionymi z poprzednich edycji zawodów. Przede wszystkim musi wazyc maksymalnie 50 kg, uzywac rozwiazan które byłyby mozliwe do zastosowania na Marsie (tj. brak silników spalinowych – a jezeli juz byłyby uzyte to tylko z własnym zródłem tlenu), korzystac z czestotliwosci okreslonych regulaminem oraz przez FCC. Na podstawie własnych doswiadczen wiemy, ze nalezy zadbac o jak najwiekszy przeswit podwozia, moc silników, nisko połozony srodek ciezkosci, odpornosc na wysokie temperatury i zapylenie oraz wysoki zasieg transmisji bezprzewodowej.
O zawodach:
University Rover Challenge to miedzynarodowe zawody, organizowane kazdego roku przez The Mars Society – miedzynarodowa organizacje, której celem jest eksploracja i przyszłe osadnictwo na Marsie. Główne zadanie postawione przez organizatorów polega na zbudowaniu sondy kosmicznej – łazika zdolnego przetrwac warunki panujace na Marsie, które sa bardzo zblizone do tych wystepujacych w miejscu rozgrywania zawodów – pustyni w stanie Utah, w Stanach Zjednoczonych. Zaprojektowany i wykonany pojazd musi byc przygotowany do wykonania czterech róznych zadan okreslonych regulaminem, a mianowicie:
„Poszukiwania zycia” – Zadanie polegajace na pobraniu i przeanalizowaniu próbki gruntu pod katem wystepowania w niej form zycia,
„Prace naprawcze” – Zadanie polegajace na wykonaniu precyzyjnych zadan serwisowych,
„Pomoc ratunkowa” – Zadanie polegajace na dostarczeniu odpowiedniego pakietu ratunkowego do okreslonego koordynatami miejsca, w którym znajduje sie astronauta,
„Jazda w trudnym terenie” – Zadanie, którego celem jest sprawdzenie mozliwosci poruszania sie sondy w nieprzyjaznym, trudnym terenie o róznorodnie ukształtowanej powierzchni.
Wojciech Gołąbek – Legendary TEAM
Co na niebie? Ciekawe kon guracje Ksiezyca, planet i gwiazd w pazdzierniku
Pazdziernik to czas kaprysnej, wilgotnej aury, wiec warto sledzic prognozy i korzystac z kazdej nadarzajacej sie okazji do obserwacji. W tym miesiacu bedziemy mieli okazje podziwiac wyjatkowo duzo spotkan niebieskich, szczególnie tych porannych, i pozostaje miec nadzieje, ze pogoda bedzie dla nas łaskawa. Warto dodac, ze jesien jest dogodnym czasem do porannych obserwacji ksiezycowego swiatła popielatego dzieki korzystnemu nachyleniu ekliptyki wzgledem horyzontu.
18.10.2015
Tego ranka planetarne trio w Lwie zgotuje nam kolejne widowisko. W zasadzie, głównymi jego aktorami beda Mars (1,7mag) i Jowisz (-1,8mag), natomiast jasna Wenus pozostanie nieco na uboczu. Katowa odległosc pomiedzy Czerwona Planeta a Gazowym Olbrzymem wyniesie mniej niz poł stopnia! Obserwacje najlepiej zaczac około godziny 4, po czym bedziemy mieli dwie godziny na obserwacje na ciemnym niebie. Po godzinie 6 widok bedzie piekny – najwyzej na niebie bedzie swieci jasna Wenus, nizej Jowisz z Marsem, a nisko nad wschodnim horyzontem bez trudu powinnismy wypatrze Merkurego (-0,7mag). Parke Mars-Jowisz warto sledzi zarówno gołym okiem, jak i przez rozne sprzety optyczne, od szerokokatnych lornetek, poprzez duze lornety, az do teleskopów. Natomiast cały kwartet powinien cieszy oczy przez kolejne poł godziny, mimo jasniejacego nieba.
Wenus jest obecnie ozdoba nieba porannego i cały miesiac spedzi w gwiazdozbiorze Lwa, przemierzajac go niemal na całej szerokosci. Przez pełny miesiac warunki widocznosci Wenus beda praktycznie takie same. Planeta wschodzi bedzie około godziny 3, a od 25 pazdziernika od godziny 2 ze wzgledu na zmiane czasu na zimowy, i bedzie widoczna do switu, czyli do godziny 6 na poczatku miesiaca, 6.30 w jego połowie, i znów do 6 na koniec miesiaca (zmiana czasu). Dzieki korzystnemu połozeniu na ekliptyce, co rano planeta bedzie szybko nabierała wysokosci i bedzie długo widoczna na ciemnym niebie. Do połowy miesiaca wysokosc planety nad wschodnim horyzontem o danej godzinie bedzie niemal stała i dopiero w ostatniej dekadzie pazdziernika zacznie sie wyraznie zmniejsza. Na ciemnym niebie Wenus widoczna bedzie prawie 30° nad horyzontem. W czasie swojej wedrówki przez Lwa, Wenus minie jego najjasniejsza gwiazde – Regulusa, nastepnie minie Jowisza, by niemal dogoni Marsa. W pazdzierniku jasnosc Wenus nieznacznie spadnie z -4,5 do -4,3 magnitudo.
Mars to kolejna planeta widoczna w pazdzierniku nad ranem, i tak jak Wenus, bedzie on dosc szybko przemierzał gwiazdozbiór Lwa. Na poczatku miesiaca Czerwona Planeta bedzie wschodzi przed godzina 4, by by widoczna na ciemnym niebie do godziny 5.30. Podobnie jak w przypadku Wenus, warunki widocznosci Marsa pozostana stałe przez cały miesiac, co oznacza, ze o danej godzinie bedzie on widoczny na podobnej wysokosci nad horyzontem. W połowie miesiaca Mars bedzie widoczny na ciemnym niebie do godziny 6 osiagajac przy tym wysokosc ponad 20°nad horyzontem. Z powodu zmiany czasu, od 25 pazdziernika bedzie wschodził juz przed godzina 3, ale dzieki wydłuzaniu sie nocy, jego widocznosc na ciemnym niebie bedzie trwała równiez do godziny 5.30, a planeta osiagnie pod koniec miesiaca wysokosc prawie 30°. Jasnosc Marsa nieznacznie wzrosnie z 1,8 do 1,7 magnitudo.
Jowisz, tak jak Wenus i Mars, widoczny jest w gwiazdozbiorze Lwa, jednak dzieki swemu powolnemu ruchowi na tle gwiazd warunki jego widocznosci beda sie dosc znacznie poprawiały, a to ze wzgledu na rosnaca odległosc katowa od Słonca. Na poczatku miesiaca planeta bedzie wschodziła około godziny 4.30 i na ciemnym niebie widoczna bedzie nieco ponad godzine osiagajac wysokosc ponad 10°. W połowie miesiaca Jowisz bedzie wschodził juz przed godzina 4 i na ciemnym niebie bedzie widoczny do godziny 6, natomiast pod koniec pazdziernika (juz po zmianie czasu) planeta bedzie wschodziła około godziny 2 i na ciemnym niebie bedzie widoczna do godziny 5.30 osiagajac wtedy wysokosc ponad 30°. Jak wida, Jowisz z animuszem wznawia warunki dobrej widocznosci, jednak na jego opozycje musimy poczeka az do marca. Jasnosc Jowisza nieznacznie wzrosnie z -1,7 do -1,8 magnitudo. Merkury, który we wrzesniu był niedostepny dla obserwacji amatorskich, 1 pazdziernika osiagnie koniunkcje dolna. Od tego czasu planeta zacznie oddala sie od Słonca w kierunku zachodnim szybko zyskujac na jasnosci. Merkury bedzie piał sie na ekliptyce w gwiazdozbiorze Panny, a korzystne nachylenie ekliptyki do horyzontu sprawi, ze ten okres widocznosci porannej bedzie dosc korzystny. Z dnia na dzien warunki jego widocznosci beda sie poprawiały, a 16 pazdziernika nastapi kulminacja – Merkury osiagnie jasnosc -0,5mag, a o godzinie 6 wzniesie sie na wysokosc 4° na ciemnym jeszcze niebie. Natomiast na jasniejacym juz niebie bedzie mozna go wypatrywa do godziny 6.30, gdy wzniesie sie na niemal 10° nad wschodni horyzont. Od tej daty, mimo malejacej wysokosci nad horyzontem, Merkury wciaz bedzie dostrzegalny na jasniejacym niebie dzieki swojej duzej jasnosci. Jednak to okolice połowy miesiaca beda okazja na dostrzezenie planety na ciemnym niebie.
Marcin Siudzinski – [ASTRONOMIA, pazdziernik 2015]